انواع نخ خیاطی و کابردهای آن

انواع نخ خیاطی نقش اصلی در کیفیت و ماندگاری هر محصول ایفا می‌کنند. از دوخت لباس‌های روزمره گرفته تا ساخت آثار هنری و تزئینی، انتخاب نخ مناسب نه‌تنها به زیبایی، بلکه به دوام آن کمک می‌کند. نخ‌های متنوعی همچون نخ‌های پلی‌استر چندمنظوره تا نخ‌های ابریشمی ظریف یا نخ‌های پنبه‌ای با کاربردهای خاص در بازار وجود دارد. هر نوع نخ ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که آن را برای محصولات متفاوتی ایده‌آل می‌کند. اگر می‌خواهید در انتخاب بهترین نخ برای خیاطی هوشمندانه‌تر عمل کنید، در این مطلب از مجموعه تنندو مرجع دوخت و بافت با ما همراه باشید.

انواع نخ خیاطی از لحاظ جنس

انواع نخ‌های خیاطی از نظر جنس و نوع متریال متفاوت هستند و به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:

نخ‌های طبیعی

در تهیه نخ‌های طبیعی از مواد کاملا طبیعی استفاده می‌شود و درون آن‌ها هیچ ماده شیمیایی یا مصنوعی وجود ندارد. نخ ابریشم، نخ پنبه و نخ پشمی از انواع نخ‌های طبیعی بوده که هر کدام از ویژگی‌های خاصی برخوردار هستند.

نخ‌های مصنوعی

در تولید نخ‌های مصنوعی معمولا از مواد طبیعی تحت فرایندهای شیمیایی یا به‌طور کامل از مواد مصنوعی استفاده می‌شود. نخ‌های ابریشم مصنوعی، پلی‌استر و نایلون از رایج‌ترین انواع نخ‌های خیاطی مصنوعی به شمار می‌روند و دوام و مقاومت بالایی دارند.

نخ‌های مخلوط

نخ‌های مخلوط از ترکیب مواد طبیعی و مصنوعی به دست می‌آیند و ویژگی‌های هر دو نخ را دارند. نخ سرکیسه‌دوزی نوعی نخ مخلوط شناخته می‌شود که از ترکیب مواد طبیعی و مصنوعی تولید شده و به دلیل استحکام بالا یکی از پرکاربردترین لوازم موردنیاز خیاطی محسوب می‌شود.

انواع نخ خیاطی با کاربری عمومی

نخ‌هایی که کاربری عمومی دارند، برای تولید لباس و اتصال قسمت‌های مختلف پارچه به کار رفته و شامل موارد زیر می‌شوند:

نخ نایلونی

نخ نایلونی از انواع نخ خیاطی مصنوعی به شمار می‌رود که در تولید آن از پلاستیک استفاده شده و در برابر حرارت مقاومت چندانی ندارد. نخ نایلونی تنوع بالایی در صنعت نساجی داشته و برای دوخت انواع پارچه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. انعطاف‌پذیری بالا، نرمی و لطافت، عدم جمع شدن پس از شست‌وشو و عدم ایجاد حساسیت و آلرژی از مزایای نخ نایلونی هستند.

نخ پنبه‌ای

از پرکاربردترین انواع نخ برای خیاطی، نخ پنبه را می‌توان نام برد که از مواد گیاهی تولید می‌شود. این نخ‌ها در برابر تغییر شکل و حرارت بالا مقاوم هستند و در عین حال لطافت بالایی دارند. از این نخ برای کوک زدن و رویه‌دوزی استفاده می‌شود و راحتی زیادی به لباس‌ها می‌بخشد.

نخ پلی‌استر

نخ پلی‌استر از انواع نخ‌های مخلوط به شمار می‌رود که از الیاف طبیعی و مصنوعی تولید می‌شود. استفاده از این نخ، هیچ‌گونه محدودیتی ندارد و برای تولید لباس‌ها و محصولات متنوع به کار می‌رود. عدم تغییر رنگ، وزن سبک، استحکام بالا در برابر فشار و کشش و مقاومت در برابر شستشو از ویژگی‌های نخ پلی‌استر هستند.

نخ‌های پشمی

نخ‌های پشمی از دیگر نخ‌های طبیعی شناخته می‌شوند که از تولید پشم حیواناتی مانند گوسفند و بز به دست می‌آیند. ضخامت نخ پشمی نسبت به بسیاری از نخ‌های دیگر بسیار بیشتر بوده و برای همین در دوخت پارچه‌های ضخیم و لباس‌های گرم و زمستانی به کار می‌رود. همچنین از ویژگی‌های نخ پشمی می‌توان به حفظ گرما، ضخامت و استحکام در برابر فشار و پارگی اشاره کرد.

انواع نخ بر اساس کاربرد

نخ‌ها به دلیل تنوع و ویژگی‌های خاصی که دارند، بر اساس کاربردهای مختلف به موارد زیر دسته‌بندی می‌شوند:

• نخ خیاطی: نخ خیاطی یکی از پرکاربردترین انواع نخ‌ها است که در دوخت و دوز لباس‌ها و پارچه‌ها به کار می‌رود. در تهیه این نخ از مواد طبیعی و مصنوعی استفاده می‌شود که هر کدام از نظر جنس و ضخامت با یکدیگر متفاوت هستند. نخ پنبه‌ای، نخ نایلونی و نخ پلی‌استری چند مدل نخ خیاطی هستند که کاربرد گسترده‌ای در صنعت نساجی دارند.

• نخ قلاب‌بافی نخ قلاب‌بافی برای بافت و قلاب زنی طراحی شده و در رنگ‌ها و ضخامت‌های مختلف وجود دارد. این نخ از الیاف نرم و قابل انعطاف تولید می‌شود که به راحتی از قلاب عبور می‌کند و برای تولید لباس اکسسوری و دکوراسیون داخلی به کار می‌رود.
  • نخ گلدوزی: نخ گلدوزی برای ایجاد طرح‌های زیبا و تزیین پارچه‌ها استفاده می‌شود؛ همچنین این نخ دارای الیاف نرم و براقی مانند ابریشم و کتان است و رنگ‌های متنوعی دارد. گلدوزی از جذاب‌ترین و پولسازترین رشته‌های خیاطی است که با استفاده از تکنیک‌های مختلف به پارچه‌ها جذابیت خاصی می‌بخشد.
  • نخ دمسه: نخ دمسه از انواع نخ‌های گلدوزی است که براقیت و کیفیت بسیار بالایی دارد. این نخ در برابر آب گرم، آب سرد و تابش نور مستقیم خورشید بسیار مقاوم بوده و در رنگ‌های متنوعی عرضه می‌شود. همچنین نخ دمسه برای گلدوزی‌های ظریف و بافت‌های هنری مانند بافت دستبند به کار می‌رود.
  • نخ عمامه: از نخ عمامه برای دوخت و دوزهای مختلف مانند گلدوزی، روبان‌دوزی، نمددوزی، دوخت حاشیه و برجسته‌سازی نقش دوخت روی پارچه استفاده می‌شود. این نخ خیاطی ضخامت و استحکام مناسبی دارد و برای کارهای تزیینی و دوخت‌های برجسته به کار می‌رود.
  • نخ مکرومه: مکرومه‌بافی هنر بسیار زیبایی است که افراد با استفاده از نخ مکرومه به بافت و ایجاد طرح‌های گره‌ای می‌پردازند. این نخ الیاف ضخیم و مقاومی دارد و در انواع نخ مکرومه تابیده، نخ مکرومه قیطان‌باف و نخ مکرومه نرم بافت موجود است. این نخ تنوع بالایی در رنگ دارد و گزینه عالی برای پروژه‌های هنری است.

انواع نخ خیاطی با کاربری تزئینی

نخ‌های تزئینی از کاربردی‌ترین ابزارهای خیاطی هستند که برای افزودن زیبایی و جذابیت به پارچه‌ها و لباس‌ها به کار می‌روند. این نخ‌ها برای کارهای تزیینی مناسب هستند و هر کدام ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند:

نخ ابریشمی

نخ ابریشمی یکی از زیباترین نخ‌های طبیعی است که برای حاشیه‌دوزی و گلدوزی روی پارچه‌های ظریف و نازک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نخ به دلیل براقیت و نرمی فوق‌العاده، جذابیت خاصی به لباس‌ها و پارچه‌ها می‌بخشد و از انواع آن می‌توان به ابریشم مصنوعی، ابریشم خام و ابریشم هندی اشاره کرد.

نخ ریون

یکی دیگر از انواع نخ خیاطی تزیینی می‌توان نخ ریون را نام برد که اغلب برای گلدوزی به کار می‌رود. این نخ لطافت و استحکام زیادی دارد و در رشته طراحی لباس بسیار پرکاربرد است. البته، قابل ذکر است که از این نخ برای دوخت درزها و نقاط اتصال پارچه استفاده نمی‌شود.

نخ متالیک

نخ متالیک بسیار براق و درخشان است و شباهت زیادی به نخ ریون دارد. در تولید نخ متالیک از ترکیب الیاف طبیعی و مصنوعی استفاده شده و برای تزئینات و گلدوزی‌های خاص می‌توان از آن استفاده کرد. همچنین نخ متالیک به لباس‌ها و لوازم دکور جلوه خاص و شیک می‌بخشد.

نخ فلزی

یکی دیگر از نخ‌های تزئینی، نخ‌های فلزی هستند که برای دوخت تزیئنات لباس و گلدوزی به کار می‌رود. در تهیه این نخ از فلزات طلایی و نقره‌ای استفاده می‌شود که ظاهر بسیار براق و زیبایی دارند. معمولا افراد از نخ فلزی برای کارهای دستی مانند تزیینات لباس‌های عروسی و لباس‌های شب استفاده می‌کنند.

نخ نامرئی

نخ نامرئی از انواع نخ نایلونی بسیار شفاف بوده و برای تزئینات و دوخت‌های ظریف انتخاب مناسبی محسوب می‌شود. همچنین، این نخ را برای دوخت مروارید، سنگ‌های زینتی و جواهرات استفاده می‌کنند.

ویژگی نخ خوب

برای انتخاب نخ مناسب، توجه به ویژگی‌های خاص آن اهمیت بسزایی دارد. توجه به این نکات هنگام خرید لوازم خیاطی به برخورداری از کارگاهی حرفه‌ای با محصولاتی با کیفیت منجر خواهد شد. همچون راهنمای خرید چرخ خیاطی، این مطلب هم راهنمایی برای شناخت بهتر انواع نخ است. در ادامه به مهم‌ترین ویژگی‌های نخ خوب اشاره کرده‌ایم:

• کیفیت؛ نخ خوب باید از نظر جنس و نوع تولید کیفیت بالایی داشته باشد؛ درواقع در تولید نخ باید از بهترین الیاف طبیعی و مصنوعی استفاده شود. نخ‌های نامرغوب بر کیفیت نهایی محصول تاثیر منفی می‌گذارند و باعث تولید لباس‌های نامرغوب می‌شوند. کیفیت پایین نخ حتی می‌تواند یکی از علل مشکلات چرخ خیاطی همچون ندوختن چرخ خیاطی باشد؛ چرا که نخ‌های بی‌کیفیت به راحتی پاره شده و در چرخ خیاطی گیر می‌کنند.

• شفافیت؛ یک نخ خوب باید رنگ‌های شفاف و جذابی داشته باشد و همیشه تازگی خود را حفظ کند. نخ‌هایی که شفافیت کافی ندارند، با گذشت زمان جذابیت خود را از دست داده و کیفیت نهایی محصول‌ را کاهش می‌دهند.

• رنگ ثابت؛ از دیگر ویژگی‌های نخ خوب، داشتن رنگ ثابت است. نخ‌ها نباید پس از شستشو رنگ خود را از دست داده و کدر شوند. برای آن که به ثابت بودن رنگ نخ پی ببرید، مقداری از آن را با آب خیس کنید. در صورت پس ندادن رنگ می‌توانید از ثابت بودن رنگ نخ مطمئن شوید.

• استحکام؛ نخ‌ها باید استحکام و مقاومت بالایی در برابر کشش، فشار و پارگی داشته باشند. نخ‌هایی که به راحتی پاره می‌شوند هنگام استفاده و دوخت و دوز مشکل ایجاد می‌کنند.

• قیمت: قیمت انواع نخ خیاطی با توجه به کیفیت آن تعیین می‌شود. نخ‌های خوب معمولا قیمت بالاتری دارند و از دوام و عملکرد بهتری برخوردار هستند. در تهیه نخ‌های ارزان قیمت از مواد بی‌کیفیت استفاده شده و در طولانی مدت هزینه‌های بیشتری به شما تحمیل می‌کنند.

نخ خوب چه ویژگی هایی دارد

در دنیای دوخت و دوز، با وجود انواع نخ خیاطی، انتخاب نوع مناسب آن یکی از موثرترین عوامل در دستیابی به نتیجه‌ای زیبا و حرفه‌ای است. نخ‌های مختلف مانند نخ‌های پلی‌استر، نخی، ابریشمی و نایلونی، هرکدام ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند که آن‌ها را برای پروژه‌های خاصی ایده‌آل می‌کند. با درک ویژگی این نخ‌ها و انتخاب بهترین نخ برای خیاطی، ظرافت و مهارت خود را به اوج خواهید رساند. فراموش نکنید که کیفیت انواع نخ برای خیاطی به اندازه نقش کیفیت پارچه در برش انواع پارچه اهمیت دارد و انتخاب مواد باکیفیت‌تر، خشنودی مشتریان شما را در پی خواهد داشت. با مراجعه به وبسایت تنندو مرجع دوخت و بافت می‌توانید انواع محتواهای آموزشی را برای حضور حرفه‌ای‌تر در دنیای دوخت و دوز تجربه کنید.