فوت و فن هایی که برای برش انواع پارچه باید بدونی
برش پارچه از مهمترین مراحل در دوخت و دوز است که بر کیفیت نهایی محصول تاثیر بسزایی دارد. برش پارچه نیاز به دقت و مهارت دارد و باید با فوت و فنها و نکات اولیه آن آشنا باشید تا بتوانید لباسی درخور تولید کنید. آشنایی با روش های برش پارچه و نحوه استفاده از انواع ابزار برش پارچه همچون دستگاه برش پارچه هم بسیار اهمیت دارد و باعث میشود تا پارچه را بدون چین و چروک و بهصورت صاف برش دهید. برای برش انواع پارچه نکات خاصی وجود دارد که در این بلاگ تنندو مرجع دوخت و بافت به بررسی هر یک از آنها میپردازیم.
قبل از برش پارچه چه نکاتی را رعایت کنیم؟
برش پارچه نیازمند رعایت نکاتی است که باعث افزایش کیفیت نهایی محصول میشود. مهمترین این نکات عبارتند از:
- قیچیها و کاترهای تیز بهترین ابزار برای برش پارچه هستند و از قیچیهای معمولی استفاده نکنید.
- پارچه را پیش از برش با حرارت متوسط اتوکشی کنید و برای ایجاد یک برش دقیق از برش پارچههای چروک بپرهیزید.
- پیش از برش پارچههای آبرفت، آنها را بشویید تا میزان آبرفت آن مشخص شود. در غیر این صورت هنگام دوخت و دوز برای جلوگیری از تنگ و کوتاه شدن لباس قسمت بیشتری از آن را به لبهها اختصاص دهید.
- قبل از برش پارچههای نخی، پشمی و کتان آنها را آبکشی کنید.
- برای برش پارچه از یک میز کار بزرگ استفاده کنید و پارچه را بهطور کامل روی آن پهن کنید تا حین برش جابهجا نشود.
- کاغذ الگو و سوزن تهگرد از ابزار جانبی برای برش آسان هستند و برای نگه داشتن پارچههایی مانند چرم به جای سوزن از گیره استفاده کنید.
- کاغذ الگو باید روی پارچه کاملاً فیکس باشد و برای این کار یک دست خود را روی الگو و پارچه بگذارید و با دست دیگر آن را برش دهید.
- برش را همیشه از بزرگترین قسمت پارچه شروع کنید و سپس قسمتهای کوچکتر را برش دهید.
- افراد مبتدی برای برش آسانتر میتوانند از صابون و مداد خیاطی برای علامتگذاری استفاده کنند و باید بدانید که در این حالت نیاز است قسمت بیشتری از پارچه را تا بزنید.
- برای پارچههایی مانند مخمل که دارای جهت خواب هستند، الگوها را در حالت خواب قرار دهید.
این نکات به شما کمک میکنند تا برش دقیقتری داشته باشید و نتیجه نهایی کار بهتر و باکیفیتتر باشد.
نکات برش پارچههای ساده
پشت و روی پارچههای ساده شبیه به یکدیگر هستند و نمیتوان به خوبی آن را تشخیص داد. از این رو، برش پارچه سخت میشود؛ بهویژه برای افرادی که به تازگی شروع به آموزش خیاطی نمودهاند. به این ترتیب، پیش از برش پارچههای ساده با استفاده از صابون یا مداد خیاطی آن را علامت بزنید.
نکات برش پارچه ساتن و حریر
پارچههای ساتن و حریر از پارچههای شیک و محبوب شناخته میشوند که برش آنها نسبت به بسیاری از پارچههای دیگر دشوارتر است. برای برش این گونه پارچهها ابتدا آنها را با آب بشویید و الگوها را بهطور جداگانه برش بزنید. امکان تا زدن پارچههای حریر و ساتن و برش آنها بهصورت همزمان وجود ندارد و برای آن که الگو را روی پارچه فیکس کنید، از سوزنهای بسیار نازک استفاده کنید.
نکات برش پارچه مخمل
مخمل از پارچههای با الگوی خواب شناخته میشود که برای برش آن در اولین قدم باید جهت خواب را پیدا کنید. برای این کار دست خود را روی پارچه بکشید و در صورت احساس نرمی الگوی خواب مشخص شده است. با استفاده از سوزنهای تیز و بلند، الگو را روی پارچه مخمل فیکس کنید و برای برش بیشتر از یک سانتیمتر در نظر بگیرید.
نکات برش پارچههای چرم
در بین روش های برش پارچه، نحوه برش پارچه چرم با چالشهای مخصوص به خود همراه است. برای بریدن پارچههای چرم باید از کاترهای مورب به جای قیچی استفاده کرد. همچنین برای عدم جابهجایی پارچه و علامتگذاری به جای سوزن از گیره یا پنس استفاده کنید. به هیچ عنوان سوزنهای تهگرد برای علامتزدن پارچه چرم مناسب نیستند. البته پارچههای چرم به جهت بافت متفاوتشان، به چرخ خیاطیهای متفاوتی هم نیاز دارند. بنابراین اگر قصد کار با پارچههای چرم را دارید، مطلب راهنمای خرید چرخ خیاطی را مطالعه کنید.
نکات برش پارچه ژاکارد
از چالشهای پارچه ژاکارد امکان آبرفت و جمع شدن حین اتوکشی است و برای همین باید از مهارت برش برخوردار باشید. پارچههای ژاکارد از الیاف مصنوعی و به شکل زربافت تولید شدهاند که باعث جمع شدن پارچه خواهند شد. در اولین قدم از طرز برش پارچه کار شده ژاکارد آن را با آب بشویید و حدود ۱۰ سانتیمتر از آن را اتوکشی کنید تا مطمئن شوید جمع نمیشود. اگر در فصل پاییز و زمستان قصد برش این پارچه را دارید، در قسمت ترکی آن با استفاده از سوزن زدن از جمعشدگی پارچه حین اتوکشی جلوگیری کنید.
نکات برش پارچه شیفون
شیفون مانند پارچههای حریر و ساتن لیز است و برش آن را با مشکل مواجه میکند. برای این که بتوانید این پارچه را به راحتی برش بزنید، باید آن را خیس کنید. با اسپری آب میز کار را مرطوب کنید و سپس پارچه را برش بزنید. در صورت لیز بودن بیش از حد پارچه نیازی به برش نیست و در همان حال میتوانید پارچه را بدوزید. کافی است الگو را روی پارچه فیکس کنید و با کوک زدن اقدام به دوختن لباس کنید. در نهایت اقدام به برش پارچه از روی لباس کرده که روشی غیرمعمول اما موثر به شمار میرود.
نکات برش پارچههای طرحدار
پارچههای طرحدار بسیار پرطرفدار هستند و برای دوخت انواع لباس به کار میروند. این پارچهها دارای طرح چاپی هستند که برش آنها باید بهصورت طولی و جداگانه در هر قسمت انجام می¬شود. به این شکل قرینگی طرحها حفظ شده و به شکل منظم دیده میشوند. برای برش آستین در پارچههای طرحدار باید دقت زیادی به خرج دهید تا آستینها در هر دو طرف به شکل هماهنگ و یکسان درآیند. برش پارچههای طرحدار برای افراد مبتدی پیشنهاد نمیشود و نیاز به مهارت و هنر خیاطی دارد.
نکات برش پارچههای خز
نحوه برش پارچه خز مانند پارچه چرم است و باید به جای قیچی از کاتر تیز استفاده کنید؛ اما باید دقت داشته باشید خزها را نبرید؛ زیرا قد پارچه کوتاه میشود. برای برش پارچه خز آن را از قسمت پشت و جایی که خز ندارد روی میز کار پهن کرده و سپس اقدام به برش کنید.
نکات برش پارچههای راهراه
نحوه برش پارچههای راهراه به دو صورت افقی و عمودی امکانپذیر است؛ اما هر کدام به شکلی در استایل فرد تاثیر میگذارند. برای مثال با برش راهراههای پارچه و دوخت لباس بهصورت افقی فرد پرتر به نظر میرسد و با برش راهراههای پارچه و دوخت لباس بهصورت عمودی فرد لاغرتر نشان داده میشود. باید دقت داشته باشید تعداد برشها در هر دو طرف لباس با یکدیگر یکسان باشند تا اندازههای لباس هماهنگ به نظر برسند.
نکات برش پارچه پلیسه
طراحی پارچه پلیسه با پارچههای دیگر کاملاً متفاوت است و هنگام برش باید به این نکته دقت کنید که پلیسهها از یکدیگر باز نشوند. در غیر این صورت، لباس دوخته شده تنگ شده و حتی ممکن است غیرقابل استفاده شود. پارچه را به آرامی روی میز کار پهن کرده و الگو را روی آن فیکس کنید، همانطور که پارچه را برش میزنید مدام چک کنید که پلیسهها باز نشده باشند.
نکات برش پارچههای کش
پارچههای کشی مانند پارچههای ریون، کرپ و مخمل برش سختی دارند و باید با دقت زیاد انجام شود. این پارچهها از هر دو سمت طول و عرض کش میآیند و هنگام برش باید به خوبی فیکس شده باشند. در قسمتهایی از پارچه مانند سینه که کش میآید، نمیتوانید الگو را بهصورت ساده روی پارچه قرار دهید. برای برش پارچه، شیب شانه را بین ۲ تا ۳ سانتیمتر در نظر بگیرید، با این کار دیگر نیازی به ایجاد فضای اضافی برای سینهها نیست. برای جلوگیری از لقی اضافه در قسمت حلقه و میانی کمر لباس، لقیگیری انجام دهید. از کشیدن پارچههای کش حین برش اجتناب کرده و برش را با قیچی تیز و بهطور ملایم انجام دهید.
نکات برش پارچه لمه
لمه از پارچههای محبوب برای دوخت پوشاک مجلسی است و برش آن اهمیت ویژهای دارد. پارچه لمه مانند پارچههای کش از دو طرف کش میآیند و برش آنها باید به آرامی و روی میز کار انجام شود. ۲ تا ۳ سانتیمتر از پارچه را بهعنوان شیب شانه در نظر بگیرید و سپس اقدام به برش کنید.
نکات برش پارچههای چهارخانه
نکات گفته شده برای برش پارچههای راهراه برای برش پارچههای چهارخانه هم صدق میکند و هنگام برش باید تعداد چهارخانهها در دو طرف پارچه یکسان باشد؛ در غیر این صورت لباس ناهماهنگ جلوه میکند.
اصول خیاطی در برش مستقیم پارچه
افرادی که توانایی برش پارچه دارند، باید کاملا با اصول آن آشنا باشند و بدون عجله و با ابزار مناسب شروع به برش زدن پارچه کنند. مهمترین اصول خیاطی در برش مستقیم پارچه عبارتند از:
کشیدن یک نخ برای برش مستقیم پارچه
یکی از روشهای موثر و کارآمد برای برش مستقیم پارچه، کشیدن یک نخ است که برای برش انواع پارچههای بافته شده استفاده میشود. این کار را باید طبق مراحل زیر انجام دهید:
- ابتدا لبه ناتمام پارچه را که به شکل عمود بر لبهها قرار دارد، مشخص کنید و با انتخاب یک نخ از روی لبه فرسوده آن را بکشید.
- کشیدن نخ باعث جمع شدن پارچه میشود که باید آن را صاف کنید و نخ را بهطور کامل بیرون بیاورید.
- پارچه را از امتداد جایی که نخ را بیرون آوردهاید، برش دهید.
- برش را تا جایی که نخ پاره شد ادامه دهید و پس از اتمام کار، نخ دیگری را در همان مسیر انتخاب نمود و تا زمان برش به حالت سلواژ ادامه دهید.
- بدون آن که پارچه را از روی میز بلند کنید آن را با یک دست بگیرید و با یک دست دیگر توسط قیچی پارچه را برش بزنید.
این روش از روش های برش پارچه در عین سادگی، نیاز به دقت و صبر و حوصله زیادی دارد.
برش مستقیم پارچه با استفاده از ابزارهای زاویه راست ۹۰ درجه
برش مستقیم پارچه با استفاده از ابزارهای زاویه راست 90 درجه طبق مراحل زیر انجام میشود:
- یک لبه پارچه را روی لبه میز قرار دهید و یک وزنه روی پارچه بگذارید تا تکان نخورد.
- پس از آن که لبه برش پارچه بر لبه میز عمود شد، آن را طوری که به سمت داخل نرود حرکت دهید.
- با کمک لبه میز پارچه را علامتگذاری کرده و برش را آغاز کنید.
- خطکش از دیگر ابزار با زاویه ۹۰ درجه است که برای برش مستقیم پارچه به کار میرود. برای این کار یک طرف خطکش را در امتداد لبه سلواژ قرار دهید، لبه دیگر خطکش از پارچه عبور میکند. خط¬کش را محکم روی پارچه نگه دارید و خطی مستقیم و عمود بر سلواژ ایجاد کنید.
این روش برای برش پارچههای کشباف مناسب به کار میرود.
استفاده از خط دانه برای بافتنی
استفاده از خط دانه از روشهای برش پارچه بافتنی بهصورت مستقیم است که در بافتنیهای ضخیم مشاهده میشود. خط دانه در لباسهای بافتنی به شکل خطوط دنده عمودی کوچک است که بهصورت دوختهای v شکل در سمت راست دیده میشوند. برش این پارچهها باید در امتداد خط دانه صورت بگیرد که به راحتی قابل مشاهده هستند. برای برش پارچههای بافتنی نازک به این روش خط دانه را با خطکش پیدا کنید که با خط سلواژ موازی است و سپس پارچه را برش بزنید.
استفاده از تشک برش بزرگ، خطکش و کاتر چرخشی برای برش مستقیم پارچه
تشک برش، خطکش و کاتر چرخشی از مهمترین لوازم مورد نیاز خیاطی برای برش مستقیم و دقیق پارچه هستند. تشک برش در اندازههای مختلف وجود دارد و از جمله سایزهای بزرگ آن میتوان به سایز ۲۴ اینچ در ۳۶ اینچ اشاره کرد. در این روش لبه مستقیم پارچه را روی تشک تراز کنید و برش را طبق یکی از خطوط روی تشک انجام دهید. پارچه و خطکش باید با خطوط روی تشک برش هماهنگ باشند، خط برش را با کاتر چرخشی برش دهید و حین حرکت برش چرخشی در امتداد پارچه مقداری فشار به آن وارد کنید.
پاره کردن پارچه
پاره کردن پارچه از روشهای بسیار دقیق و سریع به جای برش است و تنها برای پارچههای بافته شده به کار میرود. این روش برای پارچههای از پیش بریده شده که میدانید لبههای خلفی آن کجا هستند و امکان پیدا کردن آنها وجود ندارد، بسیار مناسب است.
برش پارچه، یکی از مراحل حیاتی در خیاطی و دوخت است. با رعایت نکات ظریف و تکنیکهای صحیح، میتوان به نتیجهای دقیق و حرفهای دست یافت. در این بلاگ تنندو مرجع دوخت و بافت، به بررسی نکات مهم در برش انواع پارچه پرداختیم. از اهمیت انتخاب قیچی مناسب همچون برش پارچه با قیچی عمودبر گرفته تا روشهای صحیح برش پارچههای طرحدار و برش پارچه از روی لباس کودک، همه و همه به شما کمک میکند تا برشهای دقیقتری داشته باشید. برخورداری از یک کارگاه خیاطی مجهز و حرفهای، همانطور که در مراحل راه اندازی کارگاه خیاطی گفتهایم، میتواند به شما برای تسلط بیشتر بر کارهایی به این ظرافت کمک کند. همچنین، به یاد داشته باشید که روش های برش پارچه، به مهارتی نیاز دارند که با تمرین و تکرار بهبود مییابد. هرچه بیشتر تمرین کنید، به نتایج بهتری دست خواهید یافت. بلاگ تنندو با انواع مطالب آموزشی هنر خیاطی در کنار شما خواهد بود تا به ظرافت و جزئیات این هنر مسلط شوید.
سوالات متداول برش پارچه
چه نوع پارچههایی قبل از برش اتو میشوند؟
پارچههای نخی، پارچههای پشمی، پارچههای مصنوعی، پارچههای ابریشمی
چگونه پارچه را برای برش پهن کنیم؟
برای برش پارچه از یک میز کار بزرگ استفاده کنید و پارچه را به طور کامل روی آن پهن کنید تا حین برش جابهجا نشود. لبههای پارچه را با میز تراز کنید و با سوزن یا وزنه آن را فیکس کنید تا جابهجا نشود.
چگونه پارچه را برش بزنیم؟
نحوه برش هر یک از پارچهها متفاوت است که به توضیح آنها پرداختیم. به طور خلاصه پارچه را روی میز کار قرار دهید و با صابون یا مداد خیاطی آن را علامتگذاری کنید. سپس مطابق با الگو و بهوسیله ابزار مناسب مانند قیچی و کاتر پارچه را برش بزنید، از سوزن یا گیره برای ثابت نگه داشتن پارچه استفاده کنید.
اگر پارچه را بیراه ببریم چه میشود؟
در صورت برش پارچه از بیراه با مشکلاتی همچون کشش و تغییر شکل لباس، چین و چروک نامطلوب و عدم تقارن لباس مواجه خواهید شد.